O Vicedo: Ruta pola costa do municipio
Ao longo da costa do Concello do Vicedo ábrese un itinerario ideal para quen desexe explorar a pé un tramo lineal entre sendas e estradas que bordean praias, cantís, furnas, dunas e miradoiros naturais.
A andaina comeza nas inmediacións do porto de O Vicedo, desde onde se abre ante os ollos do visitante un extenso panorama marítimo, con vistas á illa Coelleira e á sucesión de areais como Area Grande, Xilloi, Caolín ou Vidreiro, ademais de puntos de interese como a igrexa de San Estevo ou unha antiga fábrica de salgadura.
Este percorrido, recoñecido pola Federación Galega de Montañismo como PR-G 156, transcorre seguindo a liña litoral. Iníciase xunto ao peirao pesqueiro e avanza a carón da costa, atravesando enclaves como a praia de Vidreiro e achegándose ao faro de Castro antes de chegar a Caolín, unha pequena cala de area branca que dá nome á zona debido á presenza histórica dun lavadoiro de caolín.
A paisaxe que acompaña ao camiñante forma parte de dous espazos naturais protexidos: a ZEC Costa da Mariña Occidental, que garante a preservación de praias, dunas e cantís con especies vexetais singulares como as herbas de namorar; e a ZEPA Costa da Mariña Occidental, relevante pola diversidade de aves mariñas que a habitan, incluíndo pilros, corvos mariños, carráns e mazaricos, sendo especialmente destacable a presenza de gabitas que só crían nesta área de Galicia.
A historia tamén forma parte esencial do percorrido. Na contorna da praia de Caolín consérvase a estrutura dunha antiga fábrica de salgadura, activa entre o século XIX e comezos do XX, onde se conservaba principalmente sardiña. Esta actividade tivo un impacto social relevante pola ampla participación das mulleres no proceso de tratamento do peixe. Ademais, o camiño atravesa aldeas nas que se poden ver exemplos ben conservados de arquitectura tradicional galega.
Pouco antes de chegar á praia de Xilloi, un desvío conduce á igrexa de San Estevo do Vicedo, restaurada en 1794. O seu retablo maior de estilo neoclásico mostra a escena da lapidación de Santo Estevo. Segundo conta a tradición local, o culto ao santo ten a súa orixe nun episodio no que, durante un temporal, apareceu un cadro co seu retrato na praia de Xilloi. Os veciños decidiron trasladalo en carro de bois e o lugar onde os animais se detiveron marcou o emprazamento do templo.
Continuando pola costa, o itinerario chega a un miradoiro desde o que se observa de preto a illa Coelleira, un enclave de gran valor para a observación de aves mariñas que atopan aquí un refuxio seguro. O camiño vai alternando treitos costeiros con zonas máis montañosas ata desembocar na praia de Toxido, un pequeno areal agochado, e desde alí continúa pegado ao litoral ata alcanzar o miradoiro de San Román, que ofrece unha ampla panorámica sobre a Ría de Viveiro.
A última parte do traxecto baixa cara á praia de Area Grande, onde se pode ver unha cruz de cinco metros de altura que lembra un antigo naufraxio. A ruta conclúe neste punto, ofrecendo a quen a percorra unha experiencia completa de natureza, historia e paisaxe á beira do Atlántico.